Fizika, 9 synp, Habibullaýew Р., 2019

Fizika, 9 synp, Habibullaýew Р., 2019.

Учебник по физике для 9 класса на туркменском языке.
 
Фрагмент из книги:
«Termodinamika» sözi «termo» — «ýylylyk> we «dinamika» — «güýç», «hereket» sözlerinden alnan. Termodinamik metodda öwrenilýän maddanyň haly temperatura, basyş, göwrüm ýaly termodinamik parametrler bilen anyklanýar.
Molekulýar fizikany öwrenende statistik we termodinamik metodlaryň ikisi-de bir-birini doldurýar. Bu metodlardan gaz, suwuk we gaty halyndaky maddalaryň gurluşy we olarda geçýän prosesleri öwrenende peýdalanylýar.




Molekulalaryň ölçegi.
Molekulalar örän kiçi bolanlygyndan olary göz bilen görüp bolmaýar. Emma ynha şu göze görünmeýän, iňňän maýda bölejikler birigip, biz görüp bilýän jisimleri we maddalary emele getirýär. Molekulalaryň ölçegi nähili? Olaryň ölçegini kesgitlemek mümkinmi?

Molekulanyň ölçegini kesgitlemäge mümkinçilik berýän ençeme usullar bar. Şeýle usullardan biri, zeýtun ýagynyň damjasynyň suw üstünde ýaýraýşyna garap geçeliň. Eger gap uly bolsa, ýag gatlagy suwuň üstüni doly örtmeýär (8-nji surat). Göwrümi 1 mm3 bolan zeýtun ýagynyň damjasy suwuň üstünde takmynan 0,6 m2 meýdany eýeleýän eken. Ýag damjasy suwuň üstünde iň uly meýdana ýaýranda ýag gatlagynyň galyňlygyny bir molekula diametrine ýakyn diýip göz öňüne getirmek mümkin. Diýmek, ýag gatlagynyň galyňlygyny anyklap, molekulanyň ölçegini takmynan hasaplamak mümkin.

MAZMUNY.
MOLEKULÝAR FIZIKA WE TERMODINAMIKANYŇ ESASLARY.
MOLEKULÝAR FIZIKA.
I BAP MADDANYŇ GURLUŞYNYŇ MOLEKULÝAR-KINETIK NAZARYÝETINIŇ ESASLARY.
1-§. Maddanyň gurluşynyň molekulýar - kinetik nazaryýeti.
2-§. Molekulanyň massasy we ölçegi.
3-§. Maddanyň mukdary.
4-§. Meseleler çözmek.
5-§. Ideal gaz.
6-§. Temperatura.
7-§. Gazyň molekulalarynyň hereket tizligi.
8-§. Meseleler çözmek.
9-§. Ideal gaz halynyň deňlemesi.
10-§. Izotermik proses.
11-§. Izobarik proses.
12-§. Izohorik proses.
13-§. Amaly sapak. Molekulalaryň ölçegini bahalamak.
14-§. Meseleler çözmek.
I baby gaýtalamak üçin test ýumuşlary.
I bap boýunça möhüm netijeler.
II ВАР IÇKI ENERGIÝA WE TERMODINAMIKANYŇ ELEMENTLERI.
15-§. Içki energiýa.
16-§. Termodinamikada iş.
17-§. Ýylylyk mukdary.
18-§. Meseleler çözmek.
19-§. Amaly sapak. Jisimlerde ýylylyk deňagramlylygyny öwrenmek.
20-§. Laboratoriýa işi. Gaty jisimleriň udel ýylylyk sygymyny kesgitlemek.
21-§. Ýangyjyň udel ýanma ýylylygy.
22-§. Termodinamikanyň birinji kanuny.
23-§. Meseleler çözmek.
24-§. Ýylylyk prosesleriniň gaýdymsyzlygy. Termodinamikanyň ikinji kanuny.
25-§. Laboratoriýa işi. Dürli temperaturaly suw garylanda ýylylyk mukdarlaryny deňeşdirmek.
II baby gaýtalamak üçin test ýumuşlary.
II bap boýunça möhüm netijeler.
III ВАР ÝYLYLYK DWIGATELLERI.
26-§. Içinden ot alýan dwigatelleri.
27-§. Yylylyk dwigatelleriniň işleýiş prinsipi.
28-§. Meseleler çözmek.
29-§. Ýylylyk maşynlary we tebigaty goramak.
30-§. Meseleler çözmek.
III baby gaýtalamak üçin test ýumuşlary.
III bap boýunça möhüm netijeler.
IV BAP SUWUKLYK WE GATY JISIMLERIŇ HÄSIÝETLERI.
31-§. Suwuklygyň häsiýetleri.
32-§. Öllenme. Kapillýar hadysalar.
33-§. Meseleler çözmek.
34-§. Laboratoriýa işi. Suwuklygyň üst dartyş koeffisiýentini kesgitlemek.
35-§. Kristallik we amorf jisimler.
36-§. Gaty jisimleriň mehaniki häsiýetleri.
37-§. Meseleler çözmek.
38-§. Gaty jisimleriň eremegi we gatamagy.
39-§. Maddanyň udel ereme ýylylygy. Amorf jisimleriň eremegi we gatamagy.
40-§ Bugarma we kondensasiýa.
41-§. Atmosferadaky hadysalar.
42-§. Laboratoriýa işi. Howanyň otnositel çyglylygyny kesgitlemek.
43-§. Meseleler çözmek.
IV baby gaýtalamak üçin test ýumuşlary.
IV bap boýunça möhüm netijeler.
V ВАР OPTIKA.
44-§. Ýagtylygyň tizligini kesgitlemek.
45-§. Ýagtylygyň serpikme we döwülme kanunlary.
46-§. Meseleler çözmek.
47-§. Doly içki serpikme.
48-§. Meseleler çözmek.
49-§. Laboratoriýa işi. Çüýşäniň şöhle döwülme görkezijisini kesgitlemek.,
50-§. Linzalar.
51-§. Ýuka linzanyň kömeginde şekil gurmak.
52-§. Meseleler çözmek.
53-§. Laboratoriýa işi. Linzanyň optiki güýjüni kesgitlemek.
54-§. Optiki abzallar.
55-§. Göz we görüş.
56-§. Meseleler çözmek.
57-§. Geliotehnika. Özbegistanda gün energiýasyndan peýdalanylyşy.
V baby gaýtalamak üçin test ýumuşlary.
V bap boýunça möhüm netijeler.
VI BAP DÜNÝÄNIŇ FIZIKI KEŞBI. FIZIKANYŇ WE TEHNIKANYŇ ÖSÜŞI.
58-§. Dünýäniň ýeke-täk fiziki keşbi.
59-§. Fizikanyň we tehnikanyň ösüşi. Özbegistanda fizika ugrundaky ylmy barlaglar.



Бесплатно скачать электронную книгу в удобном формате, смотреть и читать:
Скачать книгу Fizika, 9 synp, Habibullaýew Р., 2019 - fileskachat.com, быстрое и бесплатное скачивание.

Скачать pdf
Ниже можно купить эту книгу по лучшей цене со скидкой с доставкой по всей России.Купить эту книгу


Скачать - pdf - Яндекс.Диск.




Хештеги: #учебник на туркменском языке :: #физика :: #Habibullaýew :: #9 класс