Учебник по геометрии для 9 класса на каракалпакском языке.
9-klasta geometriyanıń planimetriya bólimin—tegis geometriyalıq figuralardıń qásiyetlerin úyreniw dawam ettiriledi. Bunda siz geometriyalıq figuralardıń uqsaslıǵı, úshmúyeshliklerdiń tárepleri hám múyeshleri arasındaǵı qatnaslar, sheńber uzınlıǵı hám dóńgelektiń maydanı, úshmúyeshlik hám sheńberdegi metrikalıq qatnaslar menen tanısasız.
Bul “Geometriya” sabaqlıǵınıń mazmunı qatań aksiomatikalıq sistema tiykarında qurılǵan. Bunda teoriyalıq materiallar múmkinshiligi bolǵansha ápiwayı hám anıq tilde bayan etilgen. Barlıq tema hám túsiniklerdi hár túrli turmısta ushırasatuǵın mısallar arqalı ashıp beriwge háreket etilgen. Hár bir temadan soń berilgen sorawlar, dálillewler, esaplawlarǵa hám jasawlarńa tiyisli másele hám mısallar oqıwshını dóretiwshilik pikirlewge jeteleydi, oǵan ózlestirilgen bilimlerdi tereńlestiriwge hám bekkemlep barıwıǵa járdem beredi. Sabaqlıq óziniń ózgeshe dizayn hám sabaq materialınıń kórgizbeli etip usınılıwı menen de ajıralıp turadı. Sabaqlıqta keltirilgen súwret hám sızılma sabaqlıq materialın jaqsılap ózlestiriwge xızmet etedi.
3D-GEOMETRIYA – KEŃISLIKTEGI D ENELERDE PLANIMETRIYA MÁSELELERI.
Málim bol ıwı nsha, tegis f iguralardı geometr iyani ń planimetr iya bólimi, Keńislik denelerin stereometriya bólimi úyrenedi. Mısalı, túwrıtórtmúyeshlik - tegis figura bólıp, onıń uzınlǵı hám eni, yaǵnıy eki ólshemi bar. Parallelepiped bolsa keńisliktegi figura bolıp, onıń boyı, eni hám biyikligi, yaǵniy úsh ólshemi bar.
Keńislik deneleri haqqında aldınǵı klasslarda bilimge iye bolǵansız. Olardı 10—11-klasslarda stereometriya kursında tolıq, sistemalı túrde úyrenesiz. Sonday bolsada, stereometriyaniń qatar máseleleri bar, olardı tek planimetriya járdeminde hám sheshiw múmkin. Tómende planimetriyaǵa baylanıslı sonday 3D (3 demention - 3 ólshemli) geometrik máselelerdi keltiremiz. Keńisliktegi deneler haqqındaǵı tiykarǵı t úsiniklerdi q ısqasha e sletip ó tiwdi l azım t aptıq. Keńisliktiń hegaralanǵan bólegi keńislik denesi deb ataladı. Keńislik denesiniń shegarasına (qabıǵına) onıń beti delinedi. Mısalı, Keńislik figurası - kubtıń beti 6 k vadrattan, s hardıń beti s feradan i barat b oladı.
MAZMUNI.
7—8-klaslarda ótilgenlerdi tákirarlaw.
1. Úshmúyeshlikler hám tórtmúyeshlikler.
2. Pifagor teoreması hám onıń qollanılıwları.
3. Geometriyalıq figuralardıń perimetri hám maydanın esaplawǵa tiyisli máseleler.
4. 3D-geometriya - keńislik denelerinde planimetriya máseleleri.
5. Tapsırmanı orınlaw boyınsha berilgen máseleler.
I bap. Uqsas geometriyalıq figuralar.
6. Kópmúyeshliklerdiń uqsasliǵi.
7. Uqsas úshmúyeshlikler hám olardıń qásiyetleri.
8. Úshmúyeshliklerdiń uqsaslıǵınıń birinshi belgisi.
9. Úshmúyeshliklerdiń uqsaslıǵınıń ekinshi belgisi.
10. Úshmúyeshliklerdiń uqsaslıǵınıń úshinshi belgisi.
11. Tuwrı múyeshli úshmúyeshliklerdiń uqsaslıq belgileri.
12. Uqsaslıq belgileriniń dálillewge baylanıslı máselelerge qollanılıwları.
13. Ámeliy shınıǵıw hám qollanıw.
14. Bilimińizdi sınap kóriń.
15. Tegislikte geometriyalıq almastırıwlar. Háreket hám parallel kóshiriw.
16. Kósherge qarata simmetriya.
17. Oraylıq simmetriya hám burıw.
18. Geometriyalıq figuralardıń uqsaslıǵı.
19. Uqsas kópmúyeshliklerdiń qásiyetleri.
20. Gomotetiya hám uqsaslıq.
21. Uqsas kópmúyeshliklerdi jasaw.
22. Ámeliy shınıǵıw.
23. Máseleler sheshiw.
24. Bilimińizdi sınap kóriń.
II bap. Úshmúyeshliktiń tárepleri hám múyeshleri arasındaǵı qatnaslar.
25. 0o tan 180o qa shekemgi bolǵan múyeshtiń sinusi, kosinusi, tangensi hám kotangensi.
26. Máselelerdi sheshiw.
27. Úshmúyeshliktiń maydanın múyeshtiń sinusı járdeminde esaplaw.
28. Sinuslar teoreması.
29. Kosinuslar teoreması.
30. Sinuslar hám kosinuslar teoremalarınıń ayırım qollanıwları.
31. Eki vektor arasındaǵı múyesh hám olardıń skalyar kóbeymesi.
32. Úshmúyeshliklerdi sheshiw.
33. Máseleler sheshiw.
34. Ámeliy shınıǵıw hám máseleler.
35. Bilimińizdi sınap kóriń.
III bap. Sheńber uzınlıǵı hám dóńgelektiń maydanı.
36. Sheńberge ishley sızılǵan kópmúyeshlik.
37. Sheńberge sırtlay sızılǵan kópmúyeshlik.
38. Durıs kópmúyeshlikler.
39. Durıs kópmúyeshlikke ishley hám sırtlay sızılǵan sheńberler.
40. Durıs kópmúyeshliktiń tárepinen sırtlay hám ishley sızılǵan sheńberler radiusları arasındaǵı baylanıs.
41. Bilimińizdi sınap kóriń.
42. Sheńberdiń uzınlıǵı.
43. Sheńber doǵasınıń uzınlıǵı. Múyeshtiń radian ólshemi.
44. Dóngelektiń maydanı.
45. Dóngelektiń bólekleriniń maydanı.
46. Ámeliy shınıǵıw hám máseleler.
47. Bilimińizdi sınap kóriń.
IV bap. Úshmúyeshlik hám sheńberdegi metrikalıq qatnasları.
48. Kesindiler proekciyası hám proportcionallıq.
49. Proporcional kesindilerdiń qásiyetleri.
50. Tuwrı múyeshli úshmúyeshliktegi proporcional kesindiler.
51. Berilgen eki kesindige orta proporcional kesindini jasaw.
52. Sheńberdegi proporcional kesindiler.
53. Ámeliy shınıǵıw hám qollanıw.
54. Bilimińizdi sınap kóriń.
55. Juqmaqlawshı baqlaw jumısı.
Planimetriyaǵa tiyisli tiykarǵı túsinik hám maǵlıwmatlar.
Juwaplar hám kórsetpeler.
Бесплатно скачать электронную книгу в удобном формате, смотреть и читать:
Скачать книгу Geometriya, 9 klas, Xaydarov B.Q., Sariqov E.S., Qo‘chqorov A.Sh., 2019 - fileskachat.com, быстрое и бесплатное скачивание.
Скачать pdf
Ниже можно купить эту книгу по лучшей цене со скидкой с доставкой по всей России.Купить эту книгу
Скачать - pdf - Яндекс.Диск.
Дата публикации:
Хештеги: #учебник на каракалпакском языке :: #геометрия :: #Xaydarov :: #Sariqov :: #Qo‘chqorov :: #9 класс
Смотрите также учебники, книги и учебные материалы:
Следующие учебники и книги:
- Введение в дифференциальную топологию и риманову геометрию, Шарафутдинов В.А., 2018
- Математическое моделирование объектов и систем управления, Пискажова Т.В., Донцова Т.В., Даныкина Г.Б., 2020
- Геометрия, 9 класс, Хайдаров Б., Сариков Э., Кочкоров А., 2019
- Geometriýa, 9 synp, Haýdarow B.K., Sarykow E.S., Koçkarow A.Ş., 2019
Предыдущие статьи:
- Геометрия, 8 сыныб, Рахымқариев A.A., Tухтахужаева M.A., 2019
- Геометрия, 8 синф, Рахимкориев А.Р., Тӯхтаходжаевва М.А., 2019
- Геометрия, 8 класс, Рахимкариев A.A., Тохтаходжаева M.A., 2019
- Geometriýa, 8 synp, Rahimkariýew A.A., Tohtahodjaýewa M.A., 2017