учебник на каракалпакском языке

Informatika hám xabar texnologiyaları, 6 klas, Boltayev B., Mahkamov M., Azamatov A., Rahmonqulova S., 2017.

Учебник по информатике для 6 класса на каракалпакском языке.

  Áziz oqiwshilar! Siz 5-klasta zamanagóy magliwmat texnologiyalari qurallarinin biri bolgan kompyuterden paydalaniw boyinsha dáslepki kónlikpe hám uqiplarga iye boldmiz. Sonm menen birge, komp-yuter — oqitiw, esaplaw, súwretlew, redaktorlaw, dem aliw hámde magliwmatlar menen islesiw qurali ekenligi haqqinda túsinik aldiniz.
Zamanagóy xabar texnologiyalari menen islew boyinsha toliq kónlikpege iye boliw hár bir jas áwladqa zárúrli bolip esaplanadi. Sonliqtan, 6-klasta «Informatika» sabaginda sizlerge zamanagóy komp-yuterlerdiň programmaliq támiyinleniwiniň biri bolgan tekst penen islesiw programmalarinin waziypalari hám imkaniyatlari haqqindagi bilimler qiziqli hám kórgizbeli túrinde beriledi.

Geografiya, 6 klas, Soatov A., Abdulqosimov A., Mirakmalov M., 2017.

Учебник по географии для 6 класса на каракалпакском языке.

  Áziz oqıwshılar! Siz tábiyiy geografiyaǵa baylanıslı dáslepki bilimlerdi 4-klasta «Tábiyattanıw», 5-klasta «Tábiyiy geografiya» sabaqlıqlarınan bilip aldıńız. Sabaqlıqlardaǵı túsinik hám atamalar menen tanıssız, olardıń mazmunın bilesiz. Endi, Siz «Materikler hám okeanlar tábiyiy geografiyası» kursında tómengi klaslarda iyelegen tábiyiy geografiyaǵa baylanıslı ulıwma bilimlerińizdi jáne de bekkemleysiz, usı bilimlerge tayanǵan hàldà jańa atama, dáslepki túsinik hám atamalar mazmunın ózlestiresiz, puqta bilimlerge iye bolasız.
«Materikler hám okeanlar tábiyiy geografiyası» kursında sizlerge geografiyalıq kartalar, geografiyalıq qabıq hám onıń rawajlanıw nızamlıqları, dúzilisi, ózgeshelikleri, quramlıq bólimleri (litosfera, gidrosfera, atmosfera), hárbir materik hám okean tábiyatına tiyisli bilimler beriledi. Sizler geografiyalıq qabıq tábiyiy geografiyanıń úyreniw obyekti bolǵanlıǵı ushın usı tema-ǵa baylanıslı bilimlerdi tereń iyelep alıwıńız lazım. Sonda ǵana materikler hám okeanlar tábiyatın, tábiyat penen jámiyet àràsındaǵı óz ara qatnasıqlardı ańsat bilip alasız. Sebebi, geografiyalıq qabıq eń iri tábiyiy kompleks bolsa, materikler hám okeanlar onıń quramındaǵı onnan kishirek tábiyiy kompleksler bolıp tabıladı.

Biologiya, Botanika, 6 klas, Pratov U., 2017.

Учебник по ботанике для 6 класса на каракалпакском языке.

  Áziz oqiwshilar! Sizler bul sabaqliqtan, tábiyatta sheksiz orin iyelegen ósimlikler dúnyasi menen tanisasiz. Sizler ósimlikler haqqindagi dáslepki bilimlerdi baslawish klaslarda úyrengen «Átirapimizdagi álem», «Tábiyattaniw» sabaqliqlarinan bilip algansiz. Bul sabaqlarda algan bilimleriňiz sizlerge jaňa pán — biologiyaniň bir bólimi bolgan botanikani ele de tereňirek úyreniwiňizge járdem beredi.

Qaraqalpaq tili, 5 klas, Berdimuratov E., 2020.

Учебник по каракалпакскому языку для 5 класса на каракалпакском языке.

Фрагмент из книги:
Biziń Watanımız — Qaraqalpaqstan Respublikası. Qaraqalpaq tili Qaraqalpaqstan Respublikasında jasawshı qàràqàlpàqlàrdıń, sondày-àq bàsqà millet wákilleriniń mámleketlik tili bolıp esaplanadı. Qaraqalpaq tili — oǵada bay milliy ádebiy tillerdiń biri. Onda qaraqalpaq xalqınıń pútkil ómiri, ruwxıy baylıǵı, aqılı hám oyı, ótmishi, házirgi dáwiri hám keleshegi óz kórinisin tapqan. Qaraqalpaq tilinde kóplegen gazetalar, jurnallar hám kitaplar shıǵarıladı, radio, televidenie jumıs isleydi. Ol — ilim menen ádebiyattıń, sanaat hám óndiristiń, mádeniyat penen kórkem ónerdiń tili.

Informatika, 5 klas, Kamolitdinova D., 2016.

Учебник по информатике для 5 класса на каракалпакском языке.

   Ilim ha’m texnika, a’sirese, xabar texnologiyalari’ tez pa’t penen rawajlani’p barati’rg’an bul da’wirde ha’rbir insan
wo’zinin’ wo’mirinde a’hmiyetli bolg’an bilim ha’m ko’nlikpelerge iye boli’wi’ za’ru’r.
5-klasta siz birinshi ma’rte «Informatika» pa’nin u’yrenip ati’rsi’z. Informatika sabaqlari’nda siz jan’a tu’siniklerdi u’yrenesiz, ma’sele ha’m tapsi’rmalardi’ wori’nlawda kompyuterden paydalanasi’z.
Informatika pa’ni a’tirapi’n’i’zda, ko’z aldi’n’i’zda boli’p ati’rg’an ha’diyselerdi jaqsi’raq tu’siniwge, jan’a bilimlerdi iyelewde yen’ jaqi’n ja’rdemshi boli’p qaladi’, degen u’mittemiz.

Geogrаfiyа, 5 klas, G’ulаmov P., 2015.

Учебник по географии для 5 класса на каракалпакском языке.

   Siz usi’ ji’ldаn bаslаp jаn’а pа’n — «Geogrаfiyа»ni’ u’yrenesiz. Ju’dа а’yyemnen mа’lim bolg’аn geogrаfiyа insаn hа’m woni’n’ xojаli’q ju’rgiziwi ushi’n zа’ru’r bilimler g’а’ziynesi boli’p kelgen. Bizin’ ulli’ bаbаlаri’mi’z geogrаfiyаni’ jаqsi’ bilgen, soni’n’ ushi’n dа bul pа’n hаqqi’ndа qi’mbаtli’ hа’m qi’zi’qli’ mаg’luwmаtlаrdi’ jаzi’p qаldi’rg’аn. Gеоgrаfiyаni’ jаqsi’ u’yrеniw ushi’n sizdе qоli’n’i’zdаg’i’ sаbаqli’qtаn ti’sqаri’ Та’biyiy gеоgrаfiyа bаslаng’i’sh кursi’ni’n’ аtlаsi’, jаzi’wsi’z каrtа hа’m dе shаqmаq dа’ptеr bоli’wi’ zа’ru’r. Sоndаy-аq, rеn’li qа’lеmlеr, si’zg’i’sh, wo’shirgish, cirкul hа’m аyi’ri’m tаpsi’rmаlаrdi’ wоri’nlаw ushi’n коmpаs hа’m glоbus tа кеrек bоlаdi’.

Ádebiyat, 5 klas, Nurjanov P., Umatova J., Begjanova D., 2020.

Учебник по литературе для 5 класса на каракалпакском языке.

Фрагмент из книги:
«Ádebiyat» degen termin arabtiň «ádep» sózinen alingan bolip, ol bir jaginan, turmisti kórkemlik penen taniw degen mánini aňlatsa, ekinshi jaginan, xatqa túsirilgen, jámiyetlik mazmunga iye kórkem shigarmalar degendi bildiredi. Bul termin arqali qaraqalpaq ádebiyatinda terme, tolgaw, XIX ásir qaraqalpaq klassik ádebiyatinda qosiqtiň álwan túrleri, gázzel, ekilik, tórtlik, sonday-aq, lirikaliq poema hám dástanlar túsinilgen. Al, folklorda bolsa ádebiyat dástanlar, qissalar, ertekler, naqil-maqallar, jumbaqlar, qosiqlar, aytislar, aňiz-áňgimeler hám t.b. atamalar menen júrgizilgen.

Qaraqalpaq tili, 11 klas, Abdinazimov Sh., Ismaylova Z., Qutlimuratov B., 2018.

Учебник по каракалпакскому языку для 11 класса на каракалпакском языке.

Фрагмент из книги:
Qaraqalpaq tili — túrkiy tillerinin toparina kiretugin til bolip, ol XV ásirdiú aqiri XV ásirlerde xaliq tili bolip qáliplesken. Qaraqalpaq xaliq tili usi dáwirde qálipleskeni menen onin quramina kiretugin ruw hám qáwim tilleri ózinin sagalarin erte dáwirlerden aladi. Qaraqalpaq xalquuú bay awizeki ádebiyati, folklorliq dóretpelerinde qaraqalpaq ádebiy tilinin awizeki túri payda boldi.