Темирова

Адабият, 6 класс, Темирова М.А., 2022.

Учебник по литературе для 6 класса на киргизском языке.

   Адам жаралгандан тартып эле дүйнөнү жана тегерегиндеги башка адамдарды аңдап биле баштайт. Мына ошол аңдап билгендерин бөлөк бирөөлөргө адегенде оозеки формада, бара-бара сызуу жана жазуу формасында айтууну үйрөнгөн. Ошентип, адабият жөнөкөй бир сөз өнөрү катары пайда болгон. Сөз өнөрү – баарынын башатында турат. «Адабият» сөзү бизге араб тилиндеги «адептүүлүк», «ыймандуулук» деген сөздөрдөн келип кирген. Демек, анын башкы максаты – адамдарды адептүүлүккө үйрөтүү, тарбиялоо.

Эне тили, 4 класс, Темирова М., 2020.

Учебник по родному языку для 4 класса на киргизском языке.
 
Фрагмент из книги:
Сөздөрдүн бардыгы биригип келип, сөздүн курамын түзөт. Аны лексика дейбиз.
Ошентип, сөздөрдүн курамы, жалпы жыйындысы лексика дел аталат.
Ар бир сөздүн керт башына тиешелүү болгон маани лексикалык маани болуп саналат. Мисалы, аары десек, гүлдүн ширесин чогултуп, аны балга айландыруучу чымын-чиркейдин бир түрүн түшүнөбүз. Ап эми эмгекчил деген сөз тынбай иштеген мээнеткеч адамды туюнтат.

Адабият, 11 класс, Темирова М., 2018.

Учебник по литературе для 11 класса на киргизском языке.

Фрагмент из книги:
«Адабият» атамасы араб тилинен («адеп» деген сөздүн көптүк сандагы мааниси) алынган. Ал эми орус тилиндеги «литература» французча аталыш, түпкү чоо-жайы латынча («литера») сөздөн келип чыккан да, бизче «тамга» деген маанини берген, жазма адабиятка карата гана колдонулган. Негизгиси «литература» деген сөз да, «адабият» деген атама да дүйнөлүк маданий өнүгүштүн тарыхында жакындан бери эле колдонула баштаган. «Литература» деген терминге биринчи болуп орус сынчысы В.Г. Белинский 1862-жылы негиз салган, ага дейре мындай түшүнүк «поэзия» деп аталып келген. Ал эми «адабият» деген кепти биз, кыргыздар, XX кылымдын башынан гана колдонууга кириштик, ага чейин жеке түшүнүктө «дастан», «жомок», «казал», «макал» жана башка маанилерде өз-өзүнчө аталып келген.

Адабият, 7 класс, Алымов Б., Муратов А., Темирова М., 2017.

Учебник по литературе для 7 класса на киргизском языке.

Фрагмент из книги:
Биз күн сайын адам баласы ойлоп тапкан, жаратып жаткан түрдүү көркөм өнөрдүн (искусствонун) чыгармалары менен кездешип жашайбыз. Эгер сүрөт корсок, аны бирөө тарткан, ага автор-сүрөтчү өзүнүн чыгармачылык күч өнөрүн жумшаган. Кино, телевидение, радио, музыка, театр - мына ушунун баарына инсандын аңсезими сариталып, анын баары адамдын оюнан, ишаракетинен жаралган. Буларда көркөмдүүлүктү берүүдө колдонулгон курулуш материалдары ар түрдүү болгондуктан да бири-биринен олуттуу айырмаланып, көркөм өнөрдүн формалары сүрот, архитектура, бедизчилик-айкелчилик, бий, музыка, кино, театр, цирк жана башка болуп жиктелет.

Адабият, 10 класс, Темирова М., 2017.

Учебник по литературе для 10 класса на киргизском языке.

Фрагмент из книги:
Ондогон кылымдарды карытып, оомалуу-төкмөлүу, узак жол басып, жалпы адам баласынын тарыхый жолунда кимге таандык экени билинип турган изин калтырып, тириликтин негизги белгиси машакатын тартып, тынымсыз күрөштө болуп, өмүр-жашоо деген өзгөчө татаал чыйырдын миндеген тоскоолдуктарынан өтүп, өмүр-өлүм үзөңгүлөш жүргөн далай кагылыш-кармаштарды баштан кечирип, өз наамы-атын, эл катарындагы өзүнө таандык өзгөчө белгилерин жоготпой сактап, тээ байыртадан бери келе жаткан түптүү эл — кыргыздардын ата-бабалары бүгүнкү урпактарына мурас кылып калтырган өзгөчө баалуу байлыктарынын мааниси, көлөмү боюнча орчундууларынын бири — элдик оозеки көркөм чыгармачылыгы.

Отглагольные образовании и иберийско-кавказских языках, Темирова Р.X., 1989.

   В настоящем сборнике публикуются материалы докладов и выступлений, заслушанных на XII региональной научной сессии по изучению системы и истории иберийско-кавказских языков. Сессия была проведена на базе сектора кабардино-черкесского и абазинского языков Карачаево-Черкесского научно-исследовательского института истории, филологии и экономики, а также кафедры национальных филологий Карачаево-Черкесского государственного педагогического института.
Доклады и сообщения расположены по секциям КАРТВЕЛЬСКИЕ, АБХАЗСКО-АДЫГСКИЕ ЯЗЫКИ и НАХСКИЕ, ДАГЕСТАНСКИЕ ЯЗЫКИ в алфавитном порядке. Доклад академика АН ГССР профессора К.В. Ломтатидзе «Творческий путь А. С. Чикобава», прочитанный на пленарном заседании, приводится в начале сборника.